Đâu Là Các Nước Ăn Tết Âm Lich, Những Quốc Gia Ăn Tết Theo Lịch Trăng

Trong dịp này, mọi người thường quây quần bên nhau, dọn dẹp và trang trí nhà cửa thật đẹp, cùng làm những món ăn truyền thống để cúng tổ tiên. Sủi cảo, bánh bao, bánh trôi chính là những món ăn không thể thiếu được trong mâm cơm ngày Tết. Theo truyền thống Trung Hoa, đây là những món sẽ đem lại nhiều thành công và may mắn.

Đất nước Trung Quốc ăn Tết cũng có rất nhiều phong tục, hoạt động giống với nước ta như: múa lân, chúc Tết, trang trí hoa đào, hoa mai trong nhà, làm bánh, nấu nhiều món ăn đặc trưng,...

Một trong những điều ý nghĩa nhất của ngày Tết là vào thời khắc giao thừa, mọi người thân cùng nhau sum họp bên mâm cơm ấp áp của gia đình, cùng nhau đón chào thời khắc chuyển giao của thời gian. Đối với người Trung Quốc, bữa ăn này rất quan trọng bởi nó nói lên tình cảm gắn bó, gia đình sung túc và hạnh phúc.

Bên cạnh đó, một trong những phong tục mà trẻ em háo hức nhất cũng được gìn giữ và phát huy. Đó là người lớn sẽ bỏ tiền lì xì vào phong bì tặng cho những đứa trẻ con hoặc người nhỏ tuổi đến chúc Tết. Người Trung Quốc cũng rất thích đốt pháo vào đêm giao thừa. Họ tin rằng, những tiếng pháo nổ đì đùng sẽ giúp họ xua đi những vận rủi của năm cũ và đem lại may mắn cho năm mới.

Hồng Kông

Hồng Kông là khu vực từng trở thành thuộc địa của Anh, tuy nhiên từ trước nó vẫn thuộc vùng lãnh thổ của Trung Quốc. Vì vậy, người dân Hồng Kông vẫn gìn giữ và phát huy nét đẹp văn hóa, truyền thống ăn Tết Âm Lịch theo lịch âm hằng năm.

Vào ngày Tết ở Hồng Kông có 3 lễ hội đặc trưng thể hiện nền văn hóa nước nhà là lễ hội pháo hoa, lễ hội chào mừng năm mới, lễ hội đua ngựa đầu xuân.

Trong đó lễ hội pháo hoa sôi động, lung linh sẽ được diễn ra ở cảng Victoria giữ khu vực Tsim Sha Tsui và Wan Chai khi đất nước nước vào thời khắc đầu năm mới.

Còn đối với lễ hội hoa, người ta lựa chọn tổ chức rơi vào thời điểm khoảng ngày 25 đến 30 Tết. Lúc này, có rất nhiều loài hoa mang những ý nghĩa khác nhau được trang trí, bày bán. Ví dụ như hoa đào biểu trưng cho sự thơ mộng, ngọt ngào, hoa thủy tiên, mẫu đơn, cây quất giúp mang lại điều may mắn, còn cây quýt trái sum sê đặc trưng của sự sung túc, phồn vinh cho gia đình.

Theo tín ngưỡng của người Hồng Kông, khi lễ hội đua ngựa đầu xuân diễn ra nếu bạn đến xem và đặt cược con ngựa mình thích, thì may mắn và hạnh phúc sẽ đến với bạn trong năm nay.

Mông Cổ

Tết Tháng Trắng hay ngày Tsagaan Sar đều là tên gọi của Tết Âm Lịch tại Mông Cổ. Đây cũng là dịp báo hiệu thời điểm kết thúc một mùa đông lạnh lẽo và khởi đầu cho mùa xuân ấm áp, thích hợp cho việc bắt đầu một mùa vụ mới. Dịp Lễ này được kéo dài từ mùng 1 đến mùng 3 âm lịch.

Đặc biệt, một nghi lễ quan trọng được diễn ra trước ngày giao thừa là tất cả nam giới phải lên núi hoặc ngọn đồi cầu nguyện. Sau khi xong, họ sẽ chọn một hướng đi mà theo tử vi hợp với họ để xuất hành. Việc này, theo quan niệm nếu đúng hướng sẽ mang lại may mắn, thành công.

Tại đây, ý nghĩa ngày Tết sum vầy cũng được thể hiện trọn vẹn qua việc mọi người trong gia đình cùng nhau ăn bữa cơm gia đình ấm áp. Trong mâm cơm của người Mông Cổ sẽ có những món ăn đặc trưng của vùng thảo nguyên bạt ngàn như cơm và nho khô, cơm và sữa đông, thịt cừu nướng,...

Một điểm nhấn nữa là người dân Mông Cổ rất chú trọng nghi thức thanh tẩy, tức là việc "rửa sạch" cả thể xác, tâm hồn, tẩy sạch những tội lỗi trong năm cũ để chào đón năm mới. Chính vì vậy, vào thời khắc trước đêm giao thừa, họ sẽ rửa sạch chén bát bằng sữa ngựa.

Campuchia

Trong danh sách các nước ăn Tết Âm Lịch điển hình không thể không kể đến đất nước Camphuchia. Người dân nơi đây tính dịp lễ này theo lịch cổ truyền của dân tộc Khmer. Tết Nguyên Đán còn có tên gọi khác là lễ hội Chol Chnam Thamy.

Người dân Campuchia đón lễ Chol Chnam Thamy vô cùng hoành tráng. Bởi họ quan niệm rằng, vào đúng thời điểm giao thừa, sẽ có một vị thần mới được phái xuống nhân gian thay thế vị trí của vị thần cũ chăm lo cho đời sống người dân năm đó.

Cũng vào thời gian này các gia đình theo thông lệ sẽ thắp hương cúng trên bàn thờ thiên, mâm lễ vật được chuẩn bị kỹ lưỡng, bày biện đẹp mắt. Điều này thể hiện cho lòng thành kính của người dân, mong cầu mọi điều tốt lành trong năm mới, công việc "xuôi chèo mát mái", gia đình hạnh phúc, bình an.

Bên cạnh đó, vào dịp Tết này những ngôi chùa lớn ở thủ đô Phnom Penh và các đường đến hoàng cung được trang trí đèn hoa vô cùng lắp lánh. Tại các cổng chùa thường treo bảng chữ "Mừng năm mới", như một điểm nhấn báo hiệu mùa xuân đầy sức sống đang tràn về.

Thái Lan

Thái Lan cũng là một trong các nước ăn Tết Nguyên Đán giống như Việt Nam. Người dân ở "Xứ sở Chùa vàng" gọi dịp đặc biệt này là Songkran, diễn ra trong 3 ngày từ 13/4 đến 15/4. Đây cũng là lúc người dân Thái tỏ lòng tôn kính với Đức Phật, dọn dẹp trang hoàng nhà cửa và lễ hội té nước diễn ra sôi nổi. Trong lễ hội này, người trẻ sẽ té nước vào người người lớn để bày tỏ lòng tôn kín. Còn những người già thì lại mong người người trẻ bỏ qua những lời khó chịu, gắt gỏng trước đó. Kế đến, họ sẽ buộc sợi dây nhỏ vào cổ tay người nhỏ như một nghi lễ cầu nguyện.

Nét văn hóa té nước đặc biệt này mỗi dịp Tết Cổ Truyền thường được diễn ra vô cùng hoành tráng. Nó góp phần không nhỏ trong việc làm gia tăng danh thu các ngành dịch vụ cho quốc gia, hấp dẫn lượng lớn khách du lịch tham quan. Bởi, họ sẽ cảm thấy kích thích, thu hút khi dùng các bóng nước, súng nước, thau, chậu để té nước vào nhau. Ai được té nước nhiều nhất sẽ là người nhận được may mắn trong suốt cả năm.

Singapore

Những ngày Tết ở Singapore cũng diễn ra cùng thời điểm với tết Nguyên Đán của người Việt Nam (ngày 1 tháng 1 âm lịch). Sở dĩ cách ăn Tết Âm lịch của người Singapore khá giống với người Hoa là vì hơn một nửa dân số của quốc gia này đến từ Trung Quốc. Nên các phong tục, tập quán cũng ít nhiều bị chịu ảnh hưởng.

Các nước ăn Tết Âm lịch tiêu biểu khác còn có Ấn Độ. Được biết, Tết ở quốc gia này được diễn ra từ ngày 31/10, kéo dài trong 5 ngày và thường được gọi là lễ hội Diwali (Lễ hội ánh sáng). Đây được xem là lễ hội lớn và nổi tiếng của người Ấn Độ. Nó mang ý nghĩa đánh dấu sự chấm dứt của mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt và đón chào một mùa xuân tươi mới, ấm áp hơn. Đặc biệt, mọi người nơi đây còn quan niệm, ánh nắng của mùa xuân sẽ xua tan giá rét của mùa đông cũng giống như cái thiện sẽ đánh bại được cái ác.

Lễ hội là sự kết hợp đan xen của các nghi lễ, tôn giáo phong phú, phức tạp như Muslim, Hindu,...Vào thời điểm diễn ra lễ, khắp nơi trên toàn đất nước Ấn Độ sẽ được thắp sáng bởi những ngọn nến và đèn lồng truyền thống. Dịp này mọi người sẽ tặng quà cho nhau và cầu nguyện về những tốt lành cho năm mới.

Nếu Thái Lan nổi tiếng với lễ hội té nước Songkran thì Ấn Độ cũng không kém cạnh với lễ hội Holi mang về tuổi trẻ, sức sống tràn trề và mùa màng bội thu. Mọi người pha bột màu với nước thoa lên mặt, cầm bột màu, quả bóng chưa dung dịch màu vào người khác reo hò, hát vang vui vẻ. Sự kiện cũng thu hút rất nhiều du khách tạo sự ấn tượng và vô cùng thích thú.

Bhutan

Bhutan là một trong những nước có lịch ăn Tết và nghỉ ngơi rất giống Việt Nam. Người dân nơi đây còn gọi những ngày này là tết Losar. Đây là một trong những ngày lễ quan trọng nhất, được tính theo lịch âm. Nó bắt đầu vào ba ngày đầu tiên của năm mới và kéo dài trong vòng khoảng 15 ngày.

Đến hẹn lại lên, vào dịp này người thân trong gia đình dù có đi đâu cũng quay về cùng nhau đoàn viên, ăn bữa cơm sung túc. Bên cạnh đó, phong tục bày biện mâm cơm, trái cây cúng tổ tiên, thần linh cũng được người Bhutan thực hiện nghiêm túc, để cảm tạ ơn trên đã ban tặng cuộc sống đầy đủ, ấm no trong năm vừa qua.

Hàn Quốc

Tết Âm Lịch ở Hàn Quốc còn được gọi là Won Dan hay Seollah. Cũng theo đó, họ quan niệm rằng, sau một năm bộn bề, vất vả mưu sinh Tết là giai đoạn mà mọi người được nghỉ ngơi về nhà đoàn tụ với gia đình. Họ sẽ cùng nhau dọn dẹp nhà cửa, thờ cúng tổ tiên, thưởng thức các món ăn truyền thống và cầu nguyện về một năm mới phúc lộc, an khang.

Trong đêm giao thừa, mọi người sẽ đốt các thanh tre trong nhà, vì theo tục lệ tiếng nổ của thanh tre sẽ xua đuổi được ma tà. Ngoài ra, trong đêm giao thừa người Hàn cũng thường không ngủ, họ quan niệm nếu ngủ thì khi thức dậy đầu óc sẽ mụ mị và lông mi bị bạc trắng.

Một trong những điều đặc biệt mà ngày Tết ở "xứ sở Kim chi" mang lại là vào sáng ngày mùng 1 Tết, mọi người đều mặc Hanbok tiến hành nghi lễ cúng bái tổ tiên. Nghi lễ này gọi là Chesa, do trưởng nam trong nhà đứng ra tiến hành. Trên mặt bàn giữa nhà sẽ bày ra đồ cúng, rượu gạo và bài vị của tổ tiên viết sớ giấy để đốt sau khi cúng xong.

Sau khi thực hiện xong các nghi thức, mọi người sẽ bắt đầu ăn cơm cùng nhau. Sau bữa cơm, mọi người cùng nhau đi chúc Tết, du xuân, viếng chùa hoặc thăm mộ người thân. Những đứa trẻ sẽ được chơi các trò chơi truyền thống tổ chức ở nơi đông người như thả diều, kéo co, yut-nori, bập bênh,...

Ttok-kuk được xem là món ăn truyền thống ngày Tết của người Hàn Quốc (một loại phở được chế từ bò hay gà). Ngoài ra còn có món canh bánh gạo và món cay kim chi. Mọi người quan niệm rằng, khi ăn cuối Ttok-kuk thì họ sẽ được thêm một tuổi nữa.

Triều Tiên

Vào thời gian trước, người Triều Tiên đón Tết Nguyên Đán vào tháng 10 và tháng 11, nhưng gần đây đã dời sang mùng 1 tháng Giêng âm lịch trùng với một số nước Đông Nam Á. Người dân Triều Tiên ăn Tết 1 tuần với nhiều nét văn hóa đặc trưng như mời thầy Saman (phù thủy) đến xem bói, cúng tế, dán hình động vật lên của cầu may mắn, tổ chức đón trăng mọc,...

Cũng giống như các nước ăn Tết Âm Lịch khác, đêm 30 Tết, mọi người cũng cùng nhau dọn dẹp, quét dọn ngoài hiên cho đến trong nhà, trang trí tranh Tết, câu đối, may đồ Tết và nấu mâm cơm ấm áp, yêu thương.

Vào sáng ngày mùng 1 Tết, người dân nơi đây sẽ thức từ rất sớm, chuẩn bị quần áo chỉnh chu đón Tết, tập trung bên người ông cao tuổi nhất trong nhà để tổ chức nghi lễ Cha-rye (lễ tạ ơn gia tiên). Sau đó họ sẽ cùng nhau ăn Ttok-kuk giống như phong tục của người Hàn Quốc.

Không chỉ ở Việt Nam, các quốc gia Đông Nam Á như: Maylaysia, Singapore, Philippines, Indonesia… cũng đón Tết Âm lịch. Ngoài ra, Tết Nguyên đán cũng là một ngày lễ quan trọng tại các nước châu Á khác như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Mông Cổ, Triều Tiên, Ấn Độ, Bhutan,…

Đón Tết âm ở các quốc gia Đông Nam Á

Dù cùng đón Tết âm lịch nhưng Tết ở các nước trong khu vực Đông Nam Á được đánh giá tương đối đa dạng và khác biệt bởi đặc điểm đa dân tộc, đa tôn giáo và đa văn hoá. Theo nhiều quan điểm, ý nghĩa của Tết có thể gắn liền với thời khắc giao thoa năm cũ sang năm mới như tại Singapore và Việt Nam; hay là khoảng thời gian chuyển mùa từ mùa khô sang mùa mưa như Lào, Campuchia, Myanmar. Còn tại Malaysia, Indonesia, Brunei, Philippines, Đông Timor, dịp Tết gắn liền với một cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển tôn giáo chính của quốc gia.

Trước hết, quốc gia cùng ăn Tết Nguyên đán giống như ở Việt Nam phải nhắc tới “quốc đảo sư tử” Singapore. Là một quốc gia đa sắc tộc mà phần lớn là người gốc Hoa, Tết ở Singapore nhộn nhịp với hàng loạt lễ hội mang đậm phong cách phương Tây xen lẫn nét văn hoá truyền thống của người Trung Quốc. Trong những ngày này diễn ra các cuộc thăm viếng, chúc Tết và đi chùa cầu may. Ngoài ra là các hoạt động vui chơi như múa lân, múa rồng; hoạt động lễ hội lớn như Lễ hội hoa đăng, Lễ hội River Hongbao.

Trong đó, sôi động và tập trung đông người tham gia nhất chính là Lễ hội đường phố Chingay (theo tiếng Hoa có nghĩa là “nghệ thuật trang phục và hoá trang”), thường bắt đầu diễn ra từ ngày Thứ Bảy đầu tiên của năm mới ở khu vực Vịnh Marina và kết thúc vào ngày Rằm tháng Giêng. Hoạt động độc đáo này thu hút rất đông du khách và người dân địa phương cùng tham gia diễu hành trên đường phố, góp phần thắt chặt tình đoàn kết giữa các sắc tộc trong nước và với các cộng đồng dân tộc trên toàn thế giới.

Mặt khác, Tết đón năm mới của người Lào có tên là Bunpimay, còn gọi là Tết “Buộc chỉ cổ tay”, hay Lễ hội “Hốt Nậm”, với ý nghĩa là “Té nước, cầu mong nước về, cho cuộc sống sinh sôi, đâm chồi, nảy lộc”. Trong ngày Tết nước Lào thường có tục biếu vải, biếu khăn cho người già; đến chùa cầu nguyện vào ban ngày; tập trung ở chùa để vui chơi, biểu diễn âm nhạc truyền thống (morlam) và múa lam vông. Người dân Lào cũng thường sử dụng hoa trong ngày Tết để cầu may, ví như hoa muồng được cài trên xe, trang trí trong nhà còn hoa Champa được kết thành chùm hay cài trên tóc để cầu mong phước lành.

Một món ăn “linh hồn” của Tết cổ truyền Lào chính là món “lạp” (trong ngôn ngữ nước này có nghĩa là “lộc”). Lạp thường được làm bằng thịt gà hay thịt bò tươi sau đó đem trộn với gia vị. Trong mỗi gia đình, đặc biệt là những người làm nghề kinh doanh, món lạp thường được các đầu bếp làm rất công phu, vì nếu món này trong ngày Tết mà không ngon thì họ thường ví năm mới làm ăn có nhiều điềm xui.

Dù Tết Âm lịch không phải là một lễ hội tôn giáo ở Indonesia song vào dịp Tết Âm lịch, những người Indonesia gốc Hoa vẫn có các hoạt động đón mừng Tết tại chùa, nhà thờ và đền. Đầu năm, người dân chúc nhau “Selamat Hari Raya”, tức là “chúc cho một lễ hội vui vẻ”, và câu nói này cũng được dùng trong tất cả những dịp lễ hội lớn. Dịp Tết, còn có nhiều hoạt động nghệ thuật như hát, nhảy, múa. Đặc biệt là truyền thống rước kiệu quanh thị trấn, để rồi cuối Tết, họ kéo ra sông và dìm kiệu xuống nước, xem đó như điều cầu xin thần Nước phù hộ cho mưa thuận gió hòa.

Giống như các quốc gia đón Tết Nguyên đán khác, tại Malaysia – quốc gia cũng có rất nhiều người gốc Hoa cư trú, đây cũng là dịp để người dân có dịp đoàn tụ, quây quần bên nhau. Cũng như ở Indonesia, đất nước Malaysia lấy ngày đầu năm của lịch Hồi giáo làm ngày lễ, Tết. Trong dịp năm mới, khi gặp gỡ nhau, người Malaysia có tục lệ chạm nhẹ bàn tay mình vào lòng bàn tay người đối diện, sau đó nắm tay lại rồi áp sát vào tim trong khoảng thời gian ngắn. Người nào lớn tuổi hơn thì chào hỏi trước. Bên cạnh đó còn có các hoạt động như múa lân, sư tử diễn ra tại khu phố người Hoa.

Philippines có thể được xem là quốc gia có truyền thống đón Tết Âm lịch muộn nhất trong lịch sử văn hoá châu Á khi đến năm 2012, Chính phủ Philippines mới chính thức công nhận Tết Âm lịch là một trong những ngày lễ lớn trong năm. Trong những ngày Tết, người dân Philippines thường đi chùa, nhà thờ, cầu cho một năm may mắn, an lành, thịnh vượng. Hoạt động đón mừng năm mới của người dân Philippines luôn có các màn múa lân, múa rồng. Ẩm thực trong ngày Tết của người Philippines là món bánh gạo ngọt (Tikoy).

Các quốc gia khác đón Tết âm lịch như thế nào?

Tết cổ truyền ở Trung Quốc là ngày lễ quan trọng nhất trong năm. Bắt đầu từ ngày 8/12 âm lịch, mọi người dân Trung Quốc trên khắp thế giới đổ về quê ăn Tết để được đoàn tụ với gia đình, sự kiện này vẫn thường được biết đến là “xuân vận”. Những lễ hội vui Tết Nguyên đán thường kéo dài đến hết ngày 15/1 âm lịch.

Vào dịp năm mới, người dân Trung Quốc thường trang trí nhà cửa bằng cách treo những câu đối đỏ, đèn lồng đỏ dán giấy đỏ, phong bao lì xì đỏ và đốt pháo để mong muốn có một cái Tết vui vẻ, một năm mới an lành. Bởi vậy, Tết Nguyên đán của người Trung Quốc thường tràn ngập sắc đỏ.

Bên cạnh đó, mỗi năm, trong lịch của người Trung Quốc tương ứng với một con vật nên trong năm của con vật nào thì người ta thường tránh ăn thịt con vật đó vào đầu năm. Thực đơn ngày Tết của người Trung Quốc đa phần là các loại bánh. Trong đó đáng chú ý có bánh tổ (Nian Gao) được làm từ gạo nếp loại ngon, cùng với đường và gừng tươi. Ý nghĩa của món bánh này là cầu mong các thành viên trong gia đình lúc nào cũng luôn gắn bó với nhau bền vững, có một năm mới may mắn, thịnh vượng.

Tại Hồng Kông (Trung Quốc), Tết cổ truyền thường pha trộn giữa truyền thống phương Đông với nét văn hóa phóng khoáng, mới mẻ của phương Tây. Dịp Tết có nhiều hoạt động lễ hội như: Hội chợ hoa đón mừng năm mới, biểu diễn nghệ thuật, diễu hành tại cảng Tsim Sha Tsui, bắn pháo hoa tại cảng Victoria,..

Còn tại Đài Loan (Trung Quốc), Tết Nguyên đán cũng được xem là ngày lễ lớn nhất trong năm, là ngày mọi người trong gia đình tụ họp bên nhau, chia sẻ với nhau những buồn vui, thành công, thất bại trong năm qua. Việc sum họp ngày Tết với người dân Đài Loan quan trọng đến nỗi nếu có một thành viên trong gia đình về trễ hoặc không về được họ vẫn để dành một chỗ ngồi cho những người này.

Cũng giống như người Việt Nam, ngày đầu tiên của năm mới có ý nghĩa đặc biệt với người dân Đài Loan và trong ngày này cũng có nhiều điều kiêng kỵ để mong cả năm được suôn sẻ. Trong phong tục đón Tết của người Đài Loan, người dân cũng thường mặc trang phục truyền thống hay quần áo mới vào ngày mùng 1 Tết. Người Đài Loan có tập tục ăn canh viên trong ngày Tết để thể hiện sự viên mãn, đầy đủ. Bên cạnh đó, trong dịp Tết cổ truyền ở Đài Loan cũng diễn ra nhiều hoạt động vui chơi giải trí để chào đón năm mới như thả hoa đăng, rước đèn…

Bên cạnh đó, Hàn Quốc là một trong những nước ăn Tết Nguyên đán, với tên gọi là “Seollal”. Dịp Tết, người dân thường mặc trang phục truyền thống hanbok, cúng bái tổ tiên, quây quần sum họp bên gia đình, nhận tiền mừng tuổi, tham gia các trò chơi dân gian như yunnori (trò chơi cờ), gongginolie (tương tự ô ăn quan), neolttwigi (nhảy bập bênh). Người Hàn Quốc ăn Tết nhất định phải có “tteok kuk” (canh bánh gạo), với ý nghĩa giúp rũ bỏ những điều không may, làm trong sạch cơ thể và tâm hồn dịp đầu năm mới.

Xem thêm: Thâm Nhập Thị Trường Là Gì, Tổng Quan Chiến Lược Cho Doanh Nghiệp

Bên cạnh đó, Tết Losar là một trong những ngày lễ quan trọng nhất của đất nước Bhutan và cũng được tổ chức rất long trọng theo âm lịch. Vào ngày cuối cùng của năm cũ, các gia đình ở Bhutan đều tất bật dọn dẹp nhà cửa, bày biện các mâm cơm, mâm trái cây và dâng lên bàn thờ để cúng tổ tiên. Những mâm cơm thịnh soạn nhiều thực phẩm và hoa quả có ý nghĩa tạ ơn thần linh và tổ tiên đã ban tặng cho họ cuộc sống ấm no trong năm cũ.