TP - “Nghệ thuật thường xuyên nguy hiểm. 1 phần sức lôi kéo của nó là đây: một khi thẩm mỹ và nghệ thuật hết nguy hiểm thì chúng ta chẳng còn ý muốn nó nữa”- danh hài chạy khách nhất quốc gia mỹ 2022 Dave Chappelle dẫn lời nghệ sĩ nhạc jazz Duke Ellington, tại trường thẩm mỹ mang thương hiệu ông sinh sống Washington DC. Chappelle từng học tập trường này nhằm theo đuổi nghề tấu hài; 30 năm tiếp theo tên anh được đặt đến nhà hát của trường. Muộn còn hơn không, tôi lựa chọn xem Chappelle cho mùa lễ năm nay.
*
Poster truyền bá chuyến lưu giữ diễn của nhì danh hài Dave Chappelle với Chris Rock mùa lễ năm nay

KỸ NGHỆ HỐT BẠC

Muộn thật, dạo vừa mới đây tôi new dần ưng ý xem tấu hài Mỹ. Ko như thưởng thức truyện tranh, phim phim hoạt hình hay hài kịch cần hiểu biết ngôn ngữ và văn hóa sâu rộng và thời gian sinh sống đủ lâu để hiểu được cùng cười được trước phần đông câu pha trò tưởng chừng như đầu Ngô mình Sở trong những màn stand-up comedy. Có thể nói rằng độc diễn tấu hài đặc hóa học Mỹ, như môn bóng bầu dục vậy. Song không chỉ thịnh hành sống Mỹ như bóng thai dục, tấu hài Mỹ có khán giả khắp Á Âu, độc nhất vô nhị là mọi nước nói giờ đồng hồ Anh; cho dù họ vẫn coi nó là thứ thẩm mỹ và nghệ thuật mua vui kỳ cục, không chuyên nghiệp cũng ko ngẫu hứng. Dường như bạ đâu nói đó, không tồn tại chủ loài kiến rõ ràng.

Bạn đang xem: Dave chappelle: cũng chỉ là câu đùa

Charles Dickens tiên sinh từng nhận định rằng người Mỹ thiếu thốn óc hài hước. Ông viết năm 1868: “Tôi thấy tính cách họ khá buồn rầu và tẻ nhạt”. Thành tựu trào phúng của Augustus Baldwin Longstreet tuyệt Mark Twain hay là những câu chuyện tỉnh lẻ dí dỏm dẫu vậy lê thê, tất cả phần ngô nghê so với những biếm họa cay độc sắc nhọn của họa sỹ Pháp Honoré Daumier hay những truyện tranh thâm thúy quý tộc Anh- tiền thân của phim hoạt hình hài thời nay. Song từ cuối thế kỷ 19 tới vào đầu thế kỷ 20 hầu như chuyện chuyển đổi hẳn khi tín đồ Mỹ tạo nên sân khấu tạp kỹ tấu hài- món ăn uống tinh thần thu hút mọi giới vào và bên cạnh xã hội Mỹ hiện đại.

Giá mấy năm COVID tôi search xem tấu hài Mỹ thì hẳn đời sẽ thanh thản hơn- như chủ đề một đặc phẩm (Special) của Dave Chappelle năm 2017, “e-qua-nim-i-ty và bird revelation” (tạm dịch “nơi an toàn chim vỗ cánh”). Dịp đó Chappelle mới quay trở về sân khấu hài sau 10 năm bặt tăm. Năm 2006 anh bỏ lỡ loạt show diễn sở hữu tên mình trị giá 50 triệu đô la, chắc rằng vì không chống chịu nổi áp lực dư luận chỉ trích gay gắt những vạc ngôn gây tranh cãi. Show “bình yên” bước đầu bằng bạn dạng balad sâu lắng giết thịt tôi êm ả được tiếp nối bởi số đông lời lẽ thô tục nắm hữu, châm chọc xóc óc gần như nan đề từ rành mạch chủng tộc đến kỳ thị giới tính.

Xưa Charlie Case (1858-1916) được coi là ông tổ tấu hài Mỹ, vì khẩu nghiệp sinh trầm cảm rồi từ tử. Nay hậu duệ Dave Chappelle dễ chịu và thoải mái tự tin rộng hẳn, dù không hề kém phần điệu đà và cay đắng: “Có thể sau từ bây giờ tôi sẽ tạm nghỉ, nhằm ‘làm chan nước Mỹ chờ đón lần nữa’ (‘make America wait again’, nhái câu ‘make America great again’ – ‘làm cho đất nước mỹ vĩ đại trở lại’). Dù gay gắt hiểm hóc cho độ dẫu vậy từng lời anh thốt ra khán giả đều ko nhịn được cười. Bạn ta sẵn sàng trả bộn tiền cài vé để được cười. Hòa hợp đồng thân Chappelle cùng với Netflix trị giá bán 60 triệu đô la. “Nụ cười cợt đáng giá ngàn vàng” là thế.

Cả tháng thời điểm cuối năm qua Dave Chappelle giữ diễn chung với bạn bè Chris Rock trên 7 tp bờ Tây nước Mỹ; tất cả hai show ngay gần cạnh nhà tôi. Ghế hạng bét cũng dăm bảy chục, ghế đẹp nhất ngồi la hét trực diện diễn giả rất có thể lên cho tới gần tư ngàn đô la, vậy mà lại vẫn cháy vé. Tôi phần chưa đủ ghiền vừa sức tham gia, phần e ngại tai nạn đám đông phải sẽ chờ những đặc phẩm Netfix, hoặc xem hồ hết nghệ sĩ hài hạng nhị ở nơi an toàn hơn, như trong công ty hát đại du thuyền (đại du thuyền Mỹ thường có những màn tấu hài). Chỉ việc tìm tìm trên trang công ty Netflix từ bỏ khóa “Comedy” là ra loạt quánh phẩm tấu hài của các Bill Burr, Kevin Hart, Taylor Tomlinson, Eddie Murphy, Jim Gaffigan hay Chris Rock.

NGƯỜI MỸ NGÀY CÀNG YẾU ỚT NHẠY CẢM?

Dave Chappelle xuất xắc tìm cách bảo đảm an toàn những câu trộn trò “xúc phạm” rất có thể gây tổn thương, rằng “những lời các bạn nói thể nào thì cũng làm ai đó bực bội, tức về tối hay thù hận”. “Chẳng lẽ thời gian nào tôi cũng cần xin lỗi xuất xắc sao? Đây là nghệ thuật và thẩm mỹ trình diễn cơ mà!”. Lối biểu hiện của Chappelle tương đối bộc trực, tuy nhiên tôi ko ưa mấy chuyện anh không kết thúc chửi thề, sử dụng từ thô tục xuất xắc tiếng lóng. Không dừng lại ở đó còn không lo đưa các nhân đồ khả kính như Barack Obama, Mike Pence hay Morgan Freeman vào các mẩu chuyện mỉm cười hư cấu. Thả lỏng hay dễ dãi? oắt giới thật quá mỏng manh.

Trong hai sệt phẩm hài tiên tiến nhất trên Netflix, Sticks and Stones – “Gậy với đá” cùng The Closer - Đoạn kết, anh dũng mãnh khuấy đụng những vấn đề gai góc tốt nhất trong làng hội Mỹ. Quyền phá thai của phụ nữ: “các ông đeo của quí thì đừng tất cả đụng vào chuyện của họ”; nghĩa vụ nuôi con của lũ ông: “các bà ao ước tự ý sinh con thì đừng bắt shop chúng tôi cấp dưỡng, còn nếu muốn được phân phối thì cần theo ý cửa hàng chúng tôi “tiền tôi tôi gồm quyền”; rồi nàn xả súng trường học, tệ kỳ thị chủng tộc, phân biệt giai cấp, và trào lưu LGBTQ… Khán giả ái mộ thường chỉ biết mỉm cười tán thưởng đa số thông điệp sắc sảo và hài hước của Chappelle. Tiếp nối những phản bội đối công kích mới nổi lên, số đông trên báo chí.

Tuy vậy nhiều người trong cộng đồng LGBTQ quy kết Chappelle kỳ thị và cản lại họ, mặc dù anh tự dìm mình ủng hộ quyền từ bỏ do của họ được sống làm cho việc vui chơi giải trí bình đẳng như đảm bảo an toàn quyền của chủ yếu anh, rằng anh châm chọc bọn họ như châm chọc chủ yếu mình với thành viên các xã hội khác. Chappelle có nhiều đồng bọn LGBTQ, anh còn đùa họ “đã đem 20% bảng chữ cái để giành cho họ”, trong các này phải nói tới Anderson Cooper, nhà báo đồng tính nam giới của CNN và Daphne Dorman, nghệ sĩ hài chuyển giới nữ. Thông điệp của Chappelle- không có ai có đặc quyền được đảm bảo hơn ai, không người nào là nàn nhân của ai- không phải được xã hội này chấp nhận. Bởi vì quan hệ thân mật với Chappelle mà lại Dorman bị cộng đồng chuyển giới (T) xa lánh thù ghét, cuối cùng tự tử.

*
Dave Chappelle trong một show Netflix

Dùng nghệ thuật để đảm bảo chính kiến và lựa chọn bản sắc ngay trong một xóm hội tôn vinh tự do cá thể vẫn thật nguy khốn và mắc giá. Mạnh mẽ như Dave Chappelle xuất xắc Kevin Hart may ra vượt qua đa số cơn sóng dữ. Nhờ có gia đình Daphne Dorman ủng hộ nhưng mà Chappelle tránh khỏi rắc rối còn chỉ trích từ xã hội T sau vụ tự tận của Dorman. Năm 2020 Hart được chọn dẫn chương trình Oscar, nhanh chóng vấp cần sự bội nghịch đối dữ dội từ xã hội gay (G) bởi vì trong một show hài trước kia cả thập kỷ, anh dám chơi rằng nếu đàn ông anh gồm cử chỉ của một tín đồ đồng tính (gay) thì anh đang đập thẳng dòng nhà búp bê lên đầu nó. Ủy ban trao giải Oscar yêu mong Hart xin lỗi những người đồng tính, tự thừa nhận bị tổn thương sau show hài rất lâu rồi đó, cơ mà anh không chịu vì không cảm thấy tất cả lỗi cùng với họ, rồi quyết định rút lui ngoài lễ trao giải Oscar.

Nhắc lại sự khiếu nại này, Dave Chappelle cho rằng cộng đồng gay và nhiều cộng đồng khác giờ đây quá yếu đuối ớt, quan yếu và không thích tự bảo đảm an toàn mình. Tới nỗi bị tổn thương vị một câu chuyện đùa. “Nếu trong cỗ dạng da đen như tôi là một tâm hồn Á châu, thì đời nào ngày nào tôi cũng cần nhe răng rêu rao rằng tôi là fan châu Á đây, mọi tín đồ không được mỉm cười tôi, mọi bạn phải mến xót bảo đảm an toàn tôi?!”. “Thực ra tôi giàu và danh tiếng cơ mà, tôi đâu buộc phải ai hỗ trợ ủng hộ!”, Chappelle từ bỏ trào. Khán chống rộ công bố cười nhưng ít nhiều người giận dữ.

HOLLYWOOD, California (NV) – giữa những tiết mục giải trí khác biệt nhất của Hoa Kỳ là hài độc thoại (stand-up comedy), chưa đến một diễn viên đứng trên sảnh khấu và làm cho người theo dõi vui cười được.

*
Diễn viên hài Ronny Chieng trong lịch trình “Asian Comedians Destroys America.” (Hình: akwam.org)


Để có tác dụng được điều này, các diễn viên hài nên đầy cá tính, phải có chức năng ăn nói, và phải biết cách dẫn dắt người theo dõi vào từng mẩu chuyện mình đang kể. Với gần như là vô hạn chủ đề, các danh hài đề xuất dùng khả năng sáng tác để lựa chọn chủ đề hợp với mình nhất, cùng viết rất nhiều câu nói nghịch làm người theo dõi “ôm bụng cười.”

Khán đưa cứ lên những dịch vụ chiếu phim như Netflix xuất xắc Amazon Prime Videos là đang thấy rất nhiều các công tác hài độc thoại, có khá nhiều cách nhìn rất dị của các diễn viên hài thuộc nhiều sắc dân và nhiều văn hóa khác nhau.

Các thương mại dịch vụ chiếu phim có lần khần bao nhiêu những chương trình hài độc thoại, nhưng khán giả nên bắt đầu với các chương trình này.

Asian Comedian Destroys America

Diễn viên hài Ronny Chieng chinh phục được khán giả qua chương trình “Asian Comedian Destroy America” vì Netflix sản xuất vào năm 2019.

Ông Chieng là người Malaysia, tiếp đến lớn lên trên tiểu Manchester, New Hampshire, rồi chuyển sang Singapore với học đại học ở Úc. Với tầm nhìn của một bạn từng đi nhiều nơi trên nhân loại như vậy, ông hoàn toàn bộ hiện được tầm nhìn đó qua lịch trình hài này.Nhiều người theo dõi sẽ thân quen với khuôn mặt của ông do từng xuất hiện trong phim “Crazy Rich Asians” và chương trình hài chính trị “The Daily Show.”

Trong chương trình “Asian Comedian Destroy America,” ông Chieng nói về kiểu cách người Mỹ dễ hoảng sợ khi bắt gặp nhiều thứ, nhưng nhiều lúc sẵn sàng bỏ qua cho số đông thứ.Là một fan Á Châu, ông có văn hóa của chính bản thân mình lên sảnh khấu để chia sẻ với khán giả thuộc các sắc dân khác.

Một trong số những chủ đề làm người theo dõi cười những nhất là cách quan tâm đến của phụ huynh gốc Á Châu. Ông Chieng cho biết hầu hết cha mẹ gốc Á Châu nào cũng muốn con mình thành bác bỏ sĩ, nhưng mà không phải để giúp người khác, mà là vì đó là một nghề có lương cao.

*
Tài tử Jimmy O. Yang trong công tác hài độc thoại “Good Deal.” (Hình: themoviedb.org)

Good Deal

Trong năm 2020, Amazon thêm vào chương trình hài độc thoại “Good Deal” của a ma tơ Jimmy O. Yang và siêu thành công.

Từ năm năm trước đến 2019, người theo dõi xem đài HBO khôn cùng thích phim hài các tập “Silicon Valley” với sự xuất hiện của a ma tơ Yang trong vai Jian Yang.

Tài tử Jimmy O. Yang là fan Hồng Kông qua Hoa Kỳ từ nhỏ. Anh từng xuất hiện tại các chương diễn giả hài độc thoại ngắn, từng diễn viên chỉ được mấy phút để nói.

Nhờ được xuất hiện trong phim “Silicon Valley,” nhiều người biết đến tên tuổi của tài tử Yang hơn.

Đến năm 2020, Amazon cung cấp chương trình hài độc thoại “Good Deal” giành riêng cho tài tử Yang, và chính là lần thứ nhất anh diễn hài độc thoại nhiều năm một giờ đồng hồ đồng hồ.

Trong chương trình này, anh đề cập chuyện mái ấm gia đình đến Hoa Kỳ từ thời gian anh còn nhỏ, phải chạm mặt nhiều biệt lập văn hóa với trẻ nhỏ Mỹ thuộc lứa. Anh còn đề cập mình học tiếng Anh bằng phương pháp nghe nhạc rap.

Là một người Á Châu, phụ huynh anh mong mỏi mình theo một tuyến đường “ổn định” như học bác sĩ tốt kỹ sư, tuy thế anh đề xuất làm họ bế tắc vì theo đuổi con phố điện hình ảnh và kịch nghệ. Đến nay, tuy thành công, tuy thế anh kể cha mẹ mình vẫn bế tắc vì ra quyết định đó.

Ngoài ra, anh còn đề cập về những chuyện khác ví như mình chỉ cao 5 foot 5 inch, với có nữ giới cao hơn, rồi còn chia sẻ cách phụ huynh mình nhìn số đông thứ phổ biến quanh.

*
Danh hài Gabriel Iglesias trong lịch trình “One Show Fits All.” (Hình: yifi.org)

One Show Fits All

Trong những năm 2010, đa số khán trả Mỹ thân thuộc với danh tiếng của danh hài người gốc Mexico, Gabriel Iglesias, cùng ông bao gồm chương trình “One Show Fits All” rất đáng xem trên Netflix.

Danh hài 44 tuổi này chinh phục khán trả trong trong cả một thập niên, với đều câu chuyện cá nhân rất thân cận với khán giả.

Ông là 1 trong những tên tuổi nối sát với hài độc thoại của thập niên 2010, và có nhiều chương trình rất đáng để xem.

Trong công tác “One Show Fits All” của năm 2019, ông lại mang phần nhiều câu chuyện cá nhân ra sảnh khấu, và biến chuyển những câu chuyện đó thành tiếng cười sung sướng của khán giả.

Ông nhắc mình quen một đàn bà đã có đàn ông riêng, cơ mà ông trả toàn đón nhận cậu nam nhi đó, coi như bé ruột của mình, và khôn xiết mừng vị được gọi “bố” sau không ít năm sống với cậu nhỏ bé đó.

Vì sống với một cậu nhỏ nhắn từ dịp còn nhỏ đến tuổi thanh niên, ông tận mắt chứng kiến được nhiều chuyển đổi của nhỏ trai, và kể lại những mẩu truyện đó khôn cùng khéo léo để triển khai khán trả cười.

Không chỉ vậy, bởi vì là tín đồ gốc Mexico, ông tất cả những mẩu truyện liên quan lại đến sự việc di trú rất vui nhộn như từng bị cảnh sát biên phòng “phản bội” vì bạn đó tất cả họ là Sanchez.

Ông Iglesias lại còn những mẩu truyện về các chuyến giữ diễn, xuất xắc chuyện về quen biết các diễn viên, ca sĩ ra sao, trong đó có chuyện hút yêu cầu sa với ca sĩ Snoop Dogg.

*
Danh hài Dave Chappelle trở về sân khấu hài độc thoại sau 12 năm vắng nhẵn trong công tác “Sticks và Stones.” (hình: blacktheatre.org)

Sticks & Stones

Sau 12 năm vắng trơn trên sảnh khấu hài độc thoại, danh hài cội Phi Châu, Dave Chappelle quay trở về trong lịch trình “Sticks & Stones” vì Netflix sản xuất vào khoảng thời gian 2019.

Danh hài Chappelle được xem là một “bậc thầy” của biện pháp kể chuyện, và là một người từng rất thành công trong nghành nghề dịch vụ hài kịch với chương trình “Chappelle’s Show” chiếu trên đài Comedy Central từ thời điểm năm 2003 mang đến 2006.

Trong chương trình đó, mỗi tập là 1 trong câu chuyện khác nhau, với ông Chappelle đóng vai những nhân thiết bị như những cố ca sĩ Prince với Rick James. Không những vậy, công tác này còn nói tới nhiều sự việc trong làng hội Mỹ, dẫu vậy được nói qua biện pháp diễn đầy hài hước.

Tuy thành công nhất với chương trình hài kịch trên truyền hình, dẫu vậy ông Chappelle là 1 trong diễn viên hài độc thoại lão làng, với sự nghiệp bước đầu từ những năm 1990.

Sau khi chấm dứt chương trình “Chappelle’s Show,” ông sát như biến mất trong nhiều năm, và sau cuối quay lại sảnh khấu hài độc thoại với công tác “Sticks và Stones” của năm 2019, với vẫn giữ được tính vui nhộn như ngày nào.

Trong công tác này, ông nói tới nhiều sự việc trong làng mạc hội Hoa Kỳ tại thời khắc đó, cùng vẫn giữ lại được phong cách táo bạo như ngày nào.

Hiện nay, thế giới rất nhạy bén cảm với rất nhiều vấn đề, khiến cho những diễn viên hài có ý kiến thẳng chiến thắng như ông Chappelle khó thành công. Tuy nhiên, ông vẫn giữ cách diễn, đưa ra những ý kiến thẳng thắn về nhiều sự việc như tín đồ đồng tính và nguyên tắc súng của Mỹ.

Lúc mới công chiếu, “Sticks & Stones” khiến tranh cãi không ít vì những nhà phê bình đánh giá chương trình này rất thấp vì cho rằng ông Chappelle thiếu mẫn cảm với những vấn đề được kể. Trong những khi đó, người theo dõi vẫn mê say ông, và cho rằng thế giới bây chừ thiếu hầu như tiếng nói trực tiếp thắn như ông.

*
Danh hài Bill Burr trong chương trình “Paper Tiger.” (Hình: netphoria.org)

Paper Tiger

Cũng như Dave Chappelle, danh hài Bill Burr cũng là 1 trong những người thẳng thắn phê phán nhiều vấn đề trong làng hội nhạy bén ngày nay, cùng được người theo dõi rất mê say trong chương trình “Paper Tiger” của Netflix trình chiếu năm 2019.

Trong các năm mở ra trên sân khấu hài độc thoại, danh hài Bill Burr chưa lúc nào được gọi là 1 người mẫn cảm hay dịu nhàng, nhưng điều đó giúp ông chinh phục được khán giả trong nhiều năm.

Ông cũng từng xuất hiện thêm trong vài tập của lịch trình “Chappelle’s Show” với để lại tuyệt vời sâu đậm với khán giả.

Trong chương trình “Paper Tiger,” ông Burr nói về nhiều sự việc trong xóm hội, trong các số ấy có sự bất mãn cùng với chuyện cựu Đệ nhất Phu Nhân Michelle Obama đi mọi Hoa Kỳ nhằm quảng cáo sách mới, tốt nói các người đàn ông sẵn sàng làm mọi thứ để thanh nữ hài lòng.

Xem thêm: Trình Chuyển Hình Ảnh Thành File Pdf Miễn Phí Đơn Giản, Dễ Thực Hiện

Không chỉ vậy, ông còn nói tới nhiều chuyện cá nhân như ý kiến về tình trạng kỳ thị ở Hoa Kỳ qua bé mắt của một người da trắng gồm là vk người da đen. Ông còn cho rằng mình một ngày nào này sẽ ly dị cùng với vì đậm chất cá tính của mình, lúc nào cũng nhìn được điểm vui nhộn trong những chuyện, dễ va chạm với những người khác.

Với tiếng nói của một dân tộc thẳng thắn, không “sàng lọc,” ông Bill Burr lại chinh phục khán đưa trong chương trình “Paper Tiger.” (Thiện Lê)